KOBİ Girişim Sermayesi Ortaklığı'nın faaliyetleri nelerdir?
Şirketimi büyütmek istiyorum ancak bireysel değil kurumsal bir firmayla ortak olmak istiyorum ve bu ortaklık sayesinde de şirketimi çok büyütmek istiyorum düşünceniz varsa bununla ilgili de girişim sermayeleri var. Türkiye'de girişim sermayesi işi yapan firmaların isimlerini vermeyeceğim ama girişim sermayesi şirketleri var ve bu girişim sermayesi şirketlerinin şirketinize nasıl ortak olabileceği konusunda size bilgiler aktarmak istiyorum. Girişim sermayesi şirketleri normalde teknolojik farklılıklar yaratabilen ve pazarda büyüme potansiyeli olan firmalara sermaye desteği vermektedir. Girişim sermayesi şirketleri şirkete kredi vermemekte şirketteki ortakların hisselerini satın alıp onlara hisse bedeli ödeyip onları şirketten çıkartmamakta şirkette sermaye artışı yapılıp bu sermaye artışının sonucunda %49'u aşmayacak şekilde imtiyaz hakkına sahip ancak azınlıkta kalan hisse kadar satın almakta.
Girişim sermayelerinin şirketinize ortak olabilmesi için sizde bir takım özellikler görmesi gerekiyor. Bu özelliklerden bir tanesi de biraz önce de söylediğim gibi teknolojik farklılık yaratan bir ürününüzün olması pazarda büyüme potansiyelinizin olması firmanıza sermaye ortaklığı yaptığı zaman koyduğu sermaye ile birlikte şirketinizin daha büyüyecek olması gibi kriterler arıyor. Bu kriterlerin dışında aynı zamanda şirketinizin vergi, SSK ve banka kredisi gibi borçlarınızın çok yüksek oranda olmaması yani o borçların döndürülemeyecek ya da sürdürülemeyecek boyutta olmaması gerekiyor. Böyle bir firmaya sahipseniz böyle bir firma olarak da müracaat edebilirsiniz. Bu tip firmaları daha farklı süzgeçten geçiriyorlar daha farklı analize tabii tutuyorlar. Bunun dışında proje sahibinin yani ortak olacakları şirket sahibinin teknik detaylara hakim olmasını istiyorlar. Vizyoner olmasını, pazarı, müşteriyi ve işletme bilgisine sahip olması gerektiğini arıyorlar. Bunun dışında yine projeyi yürütecek şirkette çalışanların yine vizyoner çalışkan ve dürüst olmasını bekliyorlar ve proje sahibinin uygulanabilir bir iş planına sahip olmasını bekliyorlar ve proje sahibinin de girişim sermayesinin şirkete ortak olduktan sonra 5-6 yıl sonra bu şirketten çıkacağının bilinmesi gerekiyor.
Sebebine gelince girişim sermayesi şirketleri bu eğer yaptıkları fizibilite çalışması neticesinde o şirkete ortak olma kararı verdiyse o şirketin dediğim gibi %49'una ortak oluyorlar. Ortaklıktan sonra şirketin operasyonel ve günlük işleyişine hiçbir zaman karışmıyorlar ancak yönetim kurulunda bir kişiyle temsil edilebiliyorlar. Yani alınabilecek stratejik kararlarda mutlaka o karar mekanizmasının içerisinde olmak istiyorlar. Bunun dışında girişim sermayesi şirkete bir denmetimden sorumlu bir kişiyi koyuyorlar eğer şirketin finansmanını yönetecek olan kişiyi sahip olduğu yetkinlikleri açısında yeterli görmedikleri takdirde de o şirkete bir finansman yöneticisi atıyorlar ki verdikleri yani o şirkete koydukları sermayenin doğru yerlere harcanması ve doğru yere yöneltilmesinde etkin rol oynuyorlar ve girişim sermayesi şirketleri yaklaşık 5 yıl ya da 6 yıl sonra çıkış yapıyorlar. Zaten bu 5-6 yıl içerisinde hem yönetim desteği o firmanın kurumsallaşması için verdikleri yönetim desteği sermaye artışıyla kattıkları nakit parayla birlikte o şirketin büyümesine o şirketin pazarda daha büyük bir pazar payı elde etmesine teknolojik ürünlere yatırım yapmasına ve firmanın büyümesine katkı sağlıyorlar ve 5 yıl sonra şirketin yeniden değerini tespit ettiriyorlar ve bu değerin neticesinde hisselerine düşen payın bedeli ne kadarsa önce bunu şirketin sahibine ortağına teklif ediyorlar eğer o olmazsa 3. kişilere teklif ediyorlar en sonunda da halka arz etmek suretiyle de o şirketteki hisselerini satıp o şirketten çıkıyorlar ve böylelikle de o şirketin büyümesine katkı sağlıyorlar. Onun için şirketi büyümeyen ama büyümek için sermaye ihtiyacı olan firmalar bireysel bir ortak almak istemiyorlarsa böyle bir kurumsal ortak alabilirler.
Yalnız unutmasınlar sonuç itibariyle o güne kadar işletmeleri eğer 15 ya da 20 yılsa sadece kendileri yönettiler ve kendilerinden başka hiç kimseye hesap vermediler bir tek buna karar vermeleri gerekiyor çünkü artık tek başlarına karar alamayacaklar yönetim kurulunda başka birisi olacak. Onunla munazara yapmak müzakete etmek zorunda kalacaklar bu Kobi yöneticileri ve kobi sahipleri için çok zor bir durum zor alışılması gereken bir durum onun için bunun çok iyi analiz edilmesi gerekiyor. Ama eğer iyi uyum sağlandığı takdirde de şirketiniz belki 5 yıl sonra ortak olunduğunda belki şirketinizin değeri 15-20 milyon tl ya da 15-20 milyon dolar ama 5 yıl sonra belki şirketiniz 150 milyon dolarlık bir piyasa satış değerine ulaşacak onun için böyle bir imkanı da düşünmenizde mutlaka işletmeniz için fayda olacaktır.