1400

Neden Saatler İleri Geri Alıyoruz?

Yılda iki kere saatleri bir ileri alıyoruz, bir geri alıyotuz. Peki, enerji tasarrufu açısından önemli olan bu uygulama nasıl ortaya çıktı?

İlk olarak 1784'de, "Erken yatıp erken kalkmak, kişiyi sağlıklı, zengin ve akıllı yapar" özdeyişinin sahibi Amerikalı politikacı ve fizikçi Benjamin Franklin, Fransa'ya elçi olarak yollandığı sırada, Paris halkının mum israfını önlemesi ve gün ışığından daha çok yararlanması için imzasız bir mektup yayımladı. Mektupta getirilen öneriler arasında panjurları vergilemek, mumları karneye bağlamak ve insanları gün doğumu sırasında kilise çanları ve top ateşiyle beraber uyandırmak vardı. 

Çağdaş yaz saati uygulaması ise, ilk kez Yeni Zelandalı bir böcekbilimci George Vernon Hudson tarafından önerildi. Vardiyalı bir işte çalışan Hudson, böcek toplamak için yeterli zaman bulamamaktaydı. 1895'te Wellington Felsefî Topluluğu'na bir bildiri yollayarak iki saatlik bir değişimi kapsayan yaz saati uygulamasını önerdi.

Çağdaşı İngiliz müteahhit William Willett de 1905'te kahvaltıdan önce çıktığı bir gezintide Londra'daki insanların pek çoğunun yaz günlerinin ilk saatlerinde uyuyor olduklarını keşfederek benzer bir uygulama tasarladı. Uygulama I. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın kömür kullanımından tasarruf etmek istemesiyle başladı. Daha sonraları Birleşik Krallık, müttefikleri ve Avrupa'da savaşta yer almayan birçok devlet bu uygulamayı benimsemeye başladı.

Türkiye'de ilk kez 1940'da uygulama resmen başladı. Bir süre, 16 yıllık bir askıya alma süreci oldu. 1972'den bu yana uygulama aralıksız devam ediyor.